شمشاد عروس جنگلهای هیرکانی

سایت دکتر احمد مظفری : اگرچه حدود ۷۰ درصد درخت شمشاد جنگل‌های هیرکانی به دلیل آفت شب پره کاملا خشک شد، ‌اما رییس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران منطقه ساری از کنترل آفت پس از ۶ سال و زنده شدن بارقه امید سبز شدن این گونه که عروس همیشه سبز جنگل‌های شمال نام دارد، خبر داد.

امین وطن دوست درگفت و گو با خبرنگار ایرنا ،گفت: بازدید های به عمل آمده از سطح شمشادهای آسیب دیده و حتی جوانه زده به صورت خودرو در مناطقی از پارک جنگلی سی سنگان، چهاردانگه ساری و مناطق بهشهر و گلوگاه نشان می دهد که ردپایی از این آفت دیده نشده و در واقع این آفت از بین رفته است.

وی توضیح داد :علاوه بر این که بارندگی‌ها و سرما بر کنترل آفت شب پره تاثیر دارد، اما عملیات محلول پاشی حدود ۹۰ هکتار از درختان شمشاد در چهار نقطه از جنگل های زیر پوشش منابع طبیعی منطقه ساری خطر گسترش آلودگی آفت شب پره از بین رفته است.

وطن دوست با اظهار این که شمشاد گونه ای دیر رشدی است، ادامه داد: هم اکنون در این نقاط شاهد سبز شدن جوانه های شمشاد هستیم که با توجه به رشد سالانه حدود یک سانتی متر سال ها زمان خواهد برد تا این جوانه ها به درخت تنومند تبدیل شوند.

رییس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران منطقه ساری تصریح کرد: عملیات گشت و سرکشی روزانه از تمامی رویشگاه های شمشاد به منظور پیش آگاهی و در صورت لزوم کانون کوبی مناطق انجام می شود.

تولید نهال بذری شمشاد

وی گفت: با توجه به خطر طغیان آفت شب پره علیه شمشاد و انقراض این گونه درخت مهم هیرکانی، سازمان منابع طبیعی و آبخیز داری برنامه تولید نهال شمشاد به روش های مختلف تکثیر جنسی (بذر) غیر جنسی (قلمه) و انتقال نهال از عرصه های طبیعی در سطح محدود در دستور کار نهالستان ها قرار گرفت.

رییس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران منطقه ساری ادامه داد: هر سال با جمع آوری بذر شمشاد در منطقه سنگده ساری وانتقال آن به مرکز بذر هیرکانی آمل ،بذرهای سالم انتخاب و برای تولید نهال به لاجیم سواد کوه انتقال داد می‌شود.

وی گت:‌هم اکنون ۱۳۰ هزار اصله نهال شمشاد در ۱۳ هکتار مزرعه بذر هیرکانی آمل کاشته شده است، طبق برنامه این نهال‌ها تا پاکسازی کامل جنگل از آفت پروانه برگخوار شمشاد و قارچ در مزرعه نگهداری و حفاظت می‌شود.

وی ادامه داد: امیدواریم علاوه بر سبز شدن شمشاد های خشک شده، با گسترش نهالکاری این گونه مهم هیرکانی، عروس همیشه سبز جنگل های شمال به شرایط گذشته بازگشت کند.

شمشاد هیرکانی با نام علمی بوکسوس هیرکانا (Buxus hyrcana) درختی همیشه سبز و بومی جنگل های هیرکانی در شمال ایران است که در فهرست گونه های گیاهی در خطر انقراض اتحادیه بین المللی حفظ طبیعت (IUCN) قرار دارد.
این گونه درخت به عنوان پناهگاه حیات وحش و نماد میراث جنگل های شمال ایران قلمداد می شود و بهترین رویشگاه آن در ارتفاع ۲۰ تا ۴۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد ولی تا ارتفاع حدود یک هزار و ۲۰۰ متری در مناطق مختلف جنگلی استان های گیلان، مازندران و گلستان نیز می روید.

رییس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران منطقه ساری بر لزوم رعایت تمامی مقولات قرنطینه ای واردات چوب از ۲ بندر امیر آباد و نوشهر تاکید کرد و گفت: واردات چوب با پوست همواره دغدغه جدی انتقال آفت و بیماری به استان های شمالی است.

وی با بیان این که علاو بر آفت شب پره، چندین آفت از جمله پروانه ابریشم باف ناجور، پروانه تخم انگشتری و بیماری خشکیدگی درختان سوزنی برگ جنگل های هیرگانی را تحت تاثیر شدیدی قرار داده است، بیان داشت : امسال مبارزه مکانیکی محلول پاشی علیه آفت پروانه ابریشم باف ناجور در سطح ۲۵۰ هکتار در منطقه گلوگاه و بهشهر انجام شده است.
استان مازندران حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مساحت دارد که از این مقدار حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار عرصه های طبیعی شامل جنگل و مرتع است.
برای حفاظت و مدیریت عرصه های طبیعی مازندران ۲ اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری در ساری و نوشهر فعالیت دارند که منطقه ساری حدود ۷۱ درصد و نوشهر حدود ۲۹ درصد این عرصه ها را مدیریت می کند.

مازندران در مجموع حدود ۵۴ درصد از عرصه های جنگلی شمال کشور را در اختیار دارد و همچنین نیمی از جنگل های هیرکانی ثبت شده در سازمان جهانی یونسکو در جغرافیای مازندران واقع است.